STRONA INTERNETOWA    CHOLESTEROL    ROLA TŁUSZCZÓW W ORGANIZMIE    WĘGLOWODANY    TŁUSZCZE ROŚLINNE    TŁUSZCZE ZWIERZĘCE
 

Tłuszcze roślinne stanowią bardzo ważną część naszej diety. Powinny być codziennie przez nas spożywane. Usprawniają krążenie, zapobiegają tworzeniu się zakrzepów oraz ograniczają rozwój blaszek miażdżycowych. Przykładami tłuszczów roślinnych jest np.; oliwa z oliwek, olej lniany, olej rzepakowy, olej słonecznikowy, olej kokosowy, olej z orzechów włoskich.

Tłuszcze roślinne powyżej wymienione są bardzo zdrowe, ale żeby naprawdę były korzystne dla naszego organizmu powinniśmy je umieć przyrządzać. Tłuszcze dzielimy też ze względu na budowę chemiczną.

Budowa cząsteczki tłuszczu.

tłuszcze jednonienasycone są to tłuszcze, w których budowie atomowej brakuje jednego atomu wodoru. Wtedy pomiędzy następnymi sąsiadującymi ze sobą atomami węgla powstanie wiązanie podwójne (=). Jeżeli  9 z kolei węgiel będzie miał podwójne wiązanie z wodorem, to taki kwas tłuszczowy nazywiem omega-9. Ten rodzaj kwasu tłuszczowego występuje w większości w oleju z oliwek i w oleju rzepakowym. Powstałe wiązanie podwójne (=) jest niestabilne i kwas ma możliwość wypełnienia tego wiązania innym pierwiastkiem. Pierwiastek, który bardzo łatwo może się powiązać w tym niestabilnym wiązaniu jest tlen. Gdy dojdzie do powiązania się atomu tlenu w miejscu wiązania podwójnego (=) nazywa się ten proces utlenieniem. Gdy cząsteczka tłuszczu się utleni to ulegnie zniszczeniu co ma bardzo niekorzystny wpływ na nasz organizm.

W procesie utleniania tłuszczu powstają bardzo szkodliwe związki chemiczne dla naszego organizmu zwane wolnymi rodnikami. W organizmie przebiega wiele reakcji polegających na wymianie elektronów. W każdym pojedynczym atomie na ostatniej powłoce elektronowej krążą w parach elektrony walencyjne. Utleniona cząsteczka tłuszczowa kradnie elektron (najczęściej tlenu). Wtedy taki atom tlenu staje się WOLNYM RODNIKIEM. Wolne rodniki są bardzo szkodliwymi związkami utleniającymi co jest zarazem dobre i złe dla naszego organizmu. Wolne rodniki są wykorzystywane przez nasz układ odpornościowy do unieszkodliwiania patogenów; (patogen-czynnik chorobotwórczy). Gdy w organizmie wolnych rodników jest za dużo dochodzi do zbyt wielu reakcji utleniających. Atom tlenu pozbawiony elektronu kradnie innemu tlenowi i w ten sposób dochodzi do reakcji łańcuchowej. Nadmiar procesów utleniających nazywany jest STRESEM OKSYACYJNYM.

Stres oksydacyjny wywołuje wiele szkód w naszych organizmach. Powoduje niszczenie ważnych elementów takich jak DNA znajdujące się w jądrze komórkowym jaki i w mitochondriach, białka i tłuszcze.

Gdy olej nienasycony będzie miał dostęp do tlenu zjełczeje czyli się utleni. Oleje nienasycone będą wolniej się utleniały gdy będziemy przetrzymywali je w zimnych miejscach np.; w lodówce oraz stosowali je w potrawach przyrządzonych na zimno.

 

Tłuszczem wielonienasyconym jest tłuszcz, który w swojej cząsteczce ma więcej brakujących wodorów niż jeden w swoim łańcuchu.

Przykładem tłuszczu wielonienasyconego jest kwas omega-6. Na szóstej pozycji będzie brakowało 1 atomu wodoru jak i na pozycji 9. Olej ten przy procesie utleniania w temperaturze 180*C będzie się utleniał dwa razy szybciej niż olej jednonienasycony. Przykładem oleju omega-6 jest olej.; słonecznikowy, z dyni, z kukurydzy, z soi, z wiesiołka oraz z pestek winogron. Dlatego takie oleje zaleca się do stosowania na zimno, nie wolno smażyć.

Tłuszczem wielonienasyconym jest też tłuszcz omega-3, którego przykładem jest olej z lnu.

Olej z lnu jest kwasem omega-3 ponieważ brakuje mu dziewiątego, szóstego oraz trzeciego wodoru. W swoim łańcuchu zawiera aż trzy wiązania podwójne. Oznacza, to że trzymany nawet w niskiej temperaturze będzie się utleniał. Jeżeli utleniona cząsteczka tłuszczu omega-3 dostanie się do naszego organizmu wytworzy 3-razy więcej wolnych rodników niż olej jednonienasycony.

Podsumowując tłuszcze roślinne są w większości tłuszczami nienasyconym nie tak jak tłuszcze zwierzęce. Oleje roślinne są niezbędne w naszej diecie, ale musimy pamiętać aby nie używać ich do smażenia lub polewania nim gorących potraw. Olejem roślinnym na, którym można smażyć jest olej z kokosa, który zawiera w sobie aż 95-97% frakcji nasyconej. Oznacza, to że praktycznie wogóle  nie będzie wytwarzał w naszym organizmie wolnych rodników. Następnymi olejami roślinnymi jednonienasyconymi zdatnymi do smażenia są oleje rzepakowe i słonecznikowe. Mimo, tego że są to oleje, które nie zawierają jednego atomu wodoru i mogą wytwarzać w organizmie wolne rodniki to są często stosowane w kuchni, ponieważ wytworzą mniej wolnych rodników niż na przykład wielonienasycony olej z lnu lub słonecznikowy. Jeżeli chcemy zachować naprawdę zdrową dietę nie powinniśmy stosować ich do smażenia.

Tłuszcze nasycone są to tłuszcze, w których budowie atomowej nie brakuje żadnego atomu wodoru. Cząsteczka ta nie może przyłączyć już żadnego innego atomu. Właśnie te tłuszcze stanowią większość tłuszczów zwierzęcych.